به گزارش مشرق به نقل از بنیاد ملی نخبگان، ناصر باقری‌مقدم، قائم‌مقام این بنیاد گفت: مستعدان و نخبگان متعلق به کشور و جامعه‌اند و بنیاد وظیفه شناساندن ایشان به جامعه، تکریم و الگوسازی از این عزیزان را برعهده دارد. در فرآیند جدید متناسب با این سطح‌بندی و میزان اثرگذاری این عزیزان امکاناتی در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد تا دامنه اثرگذاری ایشان بیشتر شود.

وی گفت: بر همین اساس برای شناسایی نخبگان و مستعدان کشور چند تغییر اساسی رخ داده که از جمله آن می‌توان به تغییر شناسایی منفعل به شناسایی فعال اشاره کرد. در گذشته برای شناسایی این افراد سامانه‌ای داشتیم که نخبگان و بیشتر مستعدان اطلاعات و مشخصات خود را بارگذاری می‌کردند، اما در روش جدید به صورت فعال اقدام به شناسایی نخبگان خواهیم کرد و از این طریق می‌توانیم به سرعت بانک داده‌های نخبگان را افزایش دهیم. در شیوه جدید، شناسایی نخبگان به صورت فعال انجام شده و با مراجعه به نهادهای تخصصی، نخبگان شناسایی و شیوه‌های قبلی تکمیل خواهد شد.

باقری‌مقدم تغییر معیارهای شناسایی نخبگان از معیارهای صرفا «علمی» به معیارهای «اثربخشی» را دیگر تغییر ایجاد شده در آئین‌نامه شناسایی نخبگان برشمرد و گفت: ما علاوه بر معیارهای احراز نخبگی که در گذشته داشتیم که شامل معدل و تعداد مقاله می‌شد، به رویکردهای حل مسائل نخبگان نیز توجه کردیم و نخبگانی که بیشترین اثرگذاری را از طریق حل مسئله داشته باشند، حمایت و امتیازات بالاتری را دریافت خواهند کرد، ضمنا ساحت‌های نخبگی از علمی به سایر زمینه‌ها مانند فناوری، صنعتی، مدیریتی و فرهنگی و هنری توسعه خواهد یافت.

وی با بیان اینکه تاکنون از این دسته‌بندی به دلیل بعضی اثرات نامطلوب پرهیز می‌شده، اظهار کرد: تاکنون هر فرد مستعد سرآمد یا نخبه‌ای صرفا از سمت بنیاد در قالب طرح‌های بنیاد، پشتیبانی‌ها و جوایزی دریافت می‌کرد، اما در حال حاضر برای تحقق حکمرانی نخبگان، کشور نیاز دارد تا نخبگان واقعی در یک ساز و کار دقیق در حوزه‌های مختلف شناسایی شوند تا با مرجعیتی که دارند در جامعه پیرامونی خود اثرگذار بوده و در تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها نقش‌آفرین باشند.

وی در ادامه به دو روش «کمی» و «کیفی» شناسایی نخبگان اشاره کرد و افزود: در روش «کمی» با استفاده از ابزارهایی چون نرم‌افزارهای جستجو و علم‌سنجی و هوش مصنوعی شناسایی را آغاز خواهیم کرد و در روش «کیفی» از طریق نظرات اساتید و برجستگان علمی کشور و نهادهای تخصصی هر بخش، به صورت شبکه‌ای این شناسایی را تکمیل می‌کنیم.

قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان ادامه داد: در تغییر سوم در فرآیند شناسایی، مخاطبان بنیاد رتبه‌بندی می‌شوند. برخی از مخاطبان بنیاد ملی نخبگان افرادی هستند که مستعد هستند و به تازگی مسیر نخبگی را آغاز کرده‌اند و برخی دیگر پله‌های نخبگی را با تلاش طی کردند و در جایگاه‌های سرآمدی و نخبگی قرار گرفته‌اند. طبیعی است هر چه از دامنه مستعدان به سمت قله‌های نخبگی حرکت کنیم افراد محدودتر خواهند شد.

وی در پایان در پاسخ به سؤالی درباره شناسایی نخبگان در دانشگاه‌ها و سایر دستگاه‌های اجرایی گفت: مرجع رسمی و استاندارد شناسایی نخبگان در کشور بنیاد ملی نخبگان است. وظیفه اصلی بنیاد تعیین استانداردهای نخبگی در کشور و سیاست‌گذاری‌ و برنامه‌ریزی‌ لازم در این زمینه است و براساس این استانداردها با همکاری هر یک از دستگاه‌های اجرایی، نخبگان این دستگاه‌ها شناسایی و حمایت خواهند شد.